Gözden kaçırmayın

2025 Yılı Afyon Tesettür Giyim Modası2025 Yılı Afyon Tesettür Giyim Modası

Amerika`da işsizlik yüzde 5,1 ile kriz yılı olan Nisan 2008`den bu yana en düşük seviyeye geriledi. Bu da FED`i faiz artırımına bir adım daha yaklaştırdı.


Bu gelişmenin ardından dolar yeniden yükselerek 3 TL`yi aştı.


Dolar, yine Türk Lirası karşısında yükselerek 3 TL sınırını aştı. Dolar dün sabah Çin kaynaklı küresel büyüme endişelerinin Asya piyasalarındaki sert kayıpları tetiklemesiyle 2,9983`e yükselerek başladı.


Ardından ise aşağı yönlü bir seyir izleyerek 2,97`nin altını test etti. Ancak saat 15.30`da ABD istihdam verisinin açıklanmasıyla 3,0005`e kadar yükselerek tarihî zirvesi olan 3.0020`ye yaklaştı. Serbest piyasada da dolar 3 liranın üzerinde işlem gördü.


Borsa İstanbul ise ABD istihdam verisinin ardından kayıplarını artırdı ve günü yüzde 1,42 düşüşle tamamladı. İç ve dış güvenlik endişeleri ile siyasi belirsizliğin genel olarak baskılamaya devam ettiği hisse senetleri piyasası, ABD istihdam verisinin ardından kurdaki yükselişin de etkisiyle kayıplarını artırdı. Gün içinde 72.896-73.997 bandında hareket eden BIST-100 endeksi yüzde 1,42 düşüşle 72.950 puandan kapandı. Borsada haftalık kayıp ise yüzde 2,3 oldu.


ABD`de tarım dışı istihdamın ağustos ayında 173.000 artarak beklentilerin altında büyümesi FED`in bu ay faiz artırması ihtimalinini azaldığına işaret etti. Bununla birlikte Amerika`daki işsizlik oranı yüzde 5,1 ile Nisan 2008`den bu yana en düşük seviyelerine geriledi ve maaşlar artış kaydetti. ABD`de ağustos ayına ait istihdam rakamları istatistiklerin hazırlanma yöntemindeki bazı sorunlardan dolayı sonraki aylarda keskin şekilde yukarı yönlü güncellenebiliyor.


Kur daha yukarı gidebilir

ALB Forex analisti Enver Erkan, kurun rekor artışını iç dinamiklerin zayıflığına bağladı. Erkan, enflasyon rakamlarının bu zayıflığın ekonomik tarafını ortaya koyduğunu ifade etti. Analist Enver Erkan`a göre ABD istihdam rakamlarında manşet veri tahminlerin altında olsa da detaylarda olumlu algı doğuracak konular var.


İşsizlik oranının yüzde 5,3`ten yüzde 5,1`e gerilemiş olması, FED adımları adına olumlu. Çünkü FED`in işsizlikte yüzde 5,2 hedefi vardı. Ücret artışları da aylık yüzde 0,3, senelik yüzde 2,2 ile tahminleri aşıyor. Bilhassa senelik ücret artışlarının kademe kademe yüzde 3`e ilerliyor olması da olumlu. Temmuz ayı istihdam verisine de 30 binlik ciddi bir yukarı yönlü revizyon yapıldı.


Enver Erkan, “Veriler FED`in eylül toplantısında faiz artırma ihtimalinin güçlü olduğuna işaret ediyor.” dedi. Erkan`ın yorumuna göre ABD`nin iyiye gittiğini ortaya koyan ekonomik veriler, Türkiye`nin içinde bulunduğu olumsuz konjonktür nedeniyle sermaye yönü bakımından ekstra etkiye neden olmakta. Dolayısıyla FED`in faiz artışının yakın olduğu algısını kuvvetlendirecek her türlü veri içeride olumsuzluğa katkıda bulunarak kuru daha yukarılara götürebilir.



Erkan şunları kaydetti: “1 Kasım`dan evvel siyasi atmosfer çok olumlu görünmemekte, erken seçimden sonra hükümetin kurulması yine uzarsa lira odaklı riskler, bir adım önde olmaya devam edecektir.”

TL REEL OLARAK SON 12 YILIN DİBİNDE

Türkiye`nin fiyat düzeyinin, ticaret yaptığı ülkelerin fiyat düzeylerine göre değişimini gösteren TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru endeksi (REK), ağustos ayında 95,09`a gerileyerek Nisan 2003`ten beri en düşük değerini aldı. TCMB tarafından yayınlanan endeks temmuz ayında 99,63 değerini almıştı. Endeks hesaplanmaya başladığı Ocak 2003`te 89,55, Nisan 2003`te ise 93,60 değerini almıştı.


Oyak Yatırım Başekonomisti Mehmet Besimoğlu, “Endeksteki düşüş, TL`nin reel anlamda değer kaybını teyit ediyor. Kritik yıllar olarak nitelendirebileceğimiz 2003`lerdeki seviyelerin test edilmesi TCMB`nin kısa vadede faiz artırımının bir ihtiyaç olduğunu gösteriyor. Veri, Merkez Bankası`nın bir an önce bir adım atmasını gerekliliğinin bir göstergesi, bu tarih eylülden geç olmamalı.” dedi.


Reel efektif döviz kuru endeksleri Türkiye`nin fiyat düzeyinin dış ticaret yaptığı ülkelerin fiyat düzeylerine oranının ağırlıklı geometrik ortalaması alınarak hesaplanıyor. Denklemde reel efektif kurun azalışı TL`nin reel olarak değer kaybettiğini, diğer bir anlatımla Türk mallarının yabancı mallar cinsinden fiyatının düştüğünü gösteriyor.