Gözden kaçırmayın

Olgun bu kafayla giderseniz askere, daha çok alırsınız teskere!Olgun bu kafayla giderseniz askere, daha çok alırsınız teskere!

Hasbek konu ile alakalı olarak şuifadelere yer verdi;

"Bağımlılık, bir maddeye ya da davranışa karşı duyulan kontrolsüz bir ihtiyaç ve bağlılık hali olarak tanımlanır. Bu durum, bireyin fiziksel ve psikolojik sağlığını, sosyal ilişkilerini ve günlük işlevselliğini olumsuz şekilde etkileyebilir.

 

 Bağımlılığın, özellikle beynin ödül sistemiyle bağlantılı olduğu bilinmektedir. Beyin, bağımlılık yapan maddeleri ya da davranışları ödül olarak algılar ve dopamin gibi kimyasallar salgılar. Bu süreç, kişinin bağımlı olduğu madde veya davranışa sürekli olarak ihtiyaç duymasına yol açar.

 

Bağımlılık Nasıl Başlar ve Gelişir?

Bağımlılığın başlangıcı genellikle merak, arkadaş baskısı, stresle başa çıkma isteği veya keyif alma amacıyla başlar. İlk deneyimle birlikte, beynin ödül sistemi aktive olur ve kişi kendini iyi hisseder. Zamanla, bu madde ya da davranışa duyulan ihtiyaç artar ve kişi daha fazla kullanmaya başlar. Bu süreçte, kontrol kaybı yaşanır ve kişi bağımlılığını devam ettirme ihtiyacı hisseder. Kullanımın kesilmesiyle birlikte yoksunluk belirtileri de ortaya çıkabilir.

 

Bağımlılığın Aşamaları:

1.       Deneme: Kişi, madde ya da davranışı ilk kez dener.

2.       Düzenli Kullanım: Kullanım belirli bir düzene oturur.

3.       Sorunlu Kullanım: Kullanım, kişinin günlük işlevselliğini bozmaya başlar.

4.       Bağımlılık: Kontrol kaybı, tolerans gelişimi ve yoksunluk belirtileri ile karakterizedir.

 

Bağımlılık Türleri

Bağımlılık, madde ya da davranışa dayalı olabilir. Madde bağımlılıkları, alkol, sigara, uyuşturucu gibi maddeleri içerirken; davranışsal bağımlılıklar kumar, internet, sosyal medya, alışveriş gibi aktiviteleri kapsar.

 

Türkiye’de Bağımlılık Durumu:

Türkiye'de bağımlılık, özellikle sigara, alkol ve uyuşturucu kullanımı açısından ciddi bir halk sağlığı sorunu teşkil etmektedir. TÜİK ve Sağlık Bakanlığı verilerine göre, yetişkin nüfusun %30-35’i sigara içmektedir. Alkol tüketimi gençler arasında artan bir eğilim göstermektedir. Ayrıca, uyuşturucu madde kullanımı, özellikle gençler arasında %2-3 oranında görülmektedir.

 

Bağımlılığa Yatkınlık:

Bazı kişilik özellikleri, bağımlılığa yatkınlık riskini artırabilir. Örneğin, risk alma eğiliminde olan, dürtüsellik gösteren, yüksek kaygı düzeyine sahip ve düşük özgüvenli bireyler bağımlılığa daha yatkın olabilirler.

 

Bağımlılık Nasıl Tedavi Edilir?

Bağımlılık tedavisi, bireysel ve çevresel faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterir. Tedavi sürecinde genellikle tıbbi tedavi, psikoterapi ve destek gruplarından faydalanılır:

  1. Tıbbi Tedavi: Maddeyi vücuttan arındırma (detoksifikasyon) ve ilaç tedavisi ile yoksunluk belirtilerinin hafifletilmesi sağlanır.
  2. Psikoterapi: Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ve Motivasyonel Görüşme gibi yöntemlerle kişinin bağımlılıkla mücadelesi desteklenir.
  3. Destek Grupları: Alkolikler Anonim gibi gruplar, bireylerin tedavi sürecini destekler.
  4. Aile Terapisi: Bağımlılıkla mücadelede ailenin rolü çok önemlidir; aile bireyleri için terapiler düzenlenir.
  5. Rehabilitasyon Merkezleri: Kapsamlı tedavi planları ile bağımlılıkla mücadele eden bireylerin destek alabileceği merkezlerdir.

Ailelerin Bağımlılıkla Mücadeledeki Rolü:

Aileler, çocuklarının davranışlarını dikkatle izlemeli, açık ve destekleyici bir iletişim kurmalı, sağlıklı yaşam alışkanlıklarını benimsemelidir. Erken müdahale çok önemlidir; riskli davranışlar fark edildiğinde bir uzmandan yardım alınmalıdır.

Sonuç olarak, bağımlılıkla mücadelede erken farkındalık ve profesyonel yardım büyük bir önem taşır. Bağımlılıkla ilgili yaşadığınız ya da yakınlarınızda gözlemlediğiniz sorunlar için Özel Fuar Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Ekrem Hasbek ile iletişime geçebilir, profesyonel destek alabilirsiniz." dedi. Kaynak Fuar Hastanesi