Çünkü basiretli ve çok şükreden bir müminin en belirgin özelliklerinden birisi, oku atmadan önce onu hazırlaması ve zorda kalmadan önce Allah’a iltica etmesidir. Bedbaht bir kâfir ve aptal mümin ise bunun aksi bir davranış içindedir.
Ey Kendini bilen insan!
Sıkıntı, gam ve kederlerden kurtulmak isteyen kişinin, Hak Teala’nın huzuruna yönelmekten gaflete düşmemesi, kalbiyle ve diliyle O’na hamd etmesi, yalvarıp yakarması ve O’nu övmesidir. Kendini bilen kişi yaptığı hatayı hemen fark edince, işlediği günahı hatırlayınca hemen affediciye yönelmesi ne güzel şeydir. Zamanında işlediğin günahlar için gözyaşlarınla seccadeni ıslatmaya bak. Bol bol secde yaparak cennet yolunda ilerlemenin yollarını ara.
Ey kendini bilen insan!
Her iki cihanda mutlu ve mesut olmak istiyorsan, başkalarının elinde olana haset etme. Kendi elinde olanla yetinmeye bak. Kalbinde herhangi bir kin ve kibir varsa onu hemen yak, yok et ki kendine gelebilesin. Her bir insanı sadece ve sadece Allah rızası için sevmeye bak. Hiçbir kimsede kusur arama. Kusur arayacaksan en birinci sen kendin varsın. Önce kendi kusuruna bak ve onu düzelt, ondan başka arayacaksan başkalarında kusur ara.
Ey kendini bilen insan!
Her türlü nimeti senin emrine veren Allah’ı bir düşün. Seni eşrefi mahlûk olarak yaratmış, her bir nimeti senin emrine vermiş. Sen hala nerelerde duruyorsun? Yatmadan önce her gün bir tefekküre dal. O gün işlediğin günahları ve sevapları bir kefeye koyarak bir tart bakalım, hangisi ağır gelmekte. Yarın çok geç olabilir unutma. Her alınan nefesin bir de verilmeyişi olabilir. Zaman her bir kişinin hemen kendine çeki düzen verme zamanıdır.
Ey kendini bilen insan!
Her zaman düzenli olarak kazancının önemli bir bölümünü, yoksuya, fakire, fukaraya, yolda kalmışa, öksüze ve yetime vermeye bak. Cimriliğe değil cömertliğe soyunmaya bak. Unutma ki veren el, alan elden üstün ve hayırlıdır. Bu hep verdiklerin Allah katında makbul olup, senin ahiret için yatırım yaptığının göstergesi konumundadır. Unutma ki, öbür tarafa hep yaptığın güzel amelleri götüreceksin.
Ey kendi bilen insan!
Hiçbir kimsenin gıybetini yaparak sevaplarına yeller gibi savurma. Eline, beline ve diline sahip ol. Elin üç koyunu, beş keçisi seni enterese etmez. Sen kendine bak. Sen önce başkalarından önce kendini düzeltmeye bak. Herkes mezara tek başına girecek ve yevmi kıyamette hep kendi başına hesap verecek. Mala, mülke, şöhrete, koltuğa sakın ola ki meyletme, bunlara meyledenlerin bazıları hariç hep si de helak olmuşlardır.
Ey kendini bilen insan!
Erken yatıp erken kalkmaya bak. Gece uykusunu mutlaka bölerek Allah’a yönel. Zamanında işlediğin günahların için gözyaşı dökmeye bak. Kimin kul hakkına riayet etmediysen derhal helalleşmeye bak. Helal kazanıp helal yeme yollarını ara. Çocuklarını küçük yaşlardan itibaren milli ve manevi değerlere göre yetiştir. Her önüne gelene selam ver. Kul hakkına riayet et. Gözünü haramdan korumaya bak. Beş vakit namazını cemaatle kılmaya bak. Nafilelerle Allah’a yakınlaşmanın yollarını ara. Her bir insanı Allah rızası için sevmeye bak. Yaptığın hayırları hiçbir zaman başa kakıcı olma.
Ey kendini bilen kişi!
“Düşünün bir kere, sevgisizse eğer hayat,
Hayat olur o zaman kuru ekmekler gibi bayat.”
Haydi tez elden titre ve kendine dön. Dön ki biz de senin dönmenle biraz sevap kazanalım olmaz mı?
Rabbim eğri, büğrü olan yoldan Hak yoluna dönenlerden eylesin cümlemizi. Okuduğuyla, anladığıyla amel edenlerden eylesin cümlemizi. Bütün kardeşlerimizle birbirimize cennette komşu olmayı nasip eylesin. Âmin.
