Kuran’ın Taklit Edilemezliği
Bu bölüme kadar Kuran'ın, bilimsel ve tarihsel açılardan mucizevi özelliklerine değindik. Tüm bunların yanı sıra, Kuran aynı zamanda edebi yönden de hayranlık uyandırıcı, benzersiz bir üsluba sahiptir.
Öncelikle belirtilmesi gereken Kuran'ın her çağdan, her türlü insan grubuna hitap eden bir anlatıma sahip olmasıdır. Okuyan kişinin bilgi ve kültür seviyesi ne olursa olsun Kuran herkesin anlayabileceği gibi açık, anlaşılır bir dile sahiptir. Bir ayette Allah Kuran hakkında şöyle bildirir:
Andolsun Biz Kuran'ı zikr (öğüt alıp düşünmek) için kolaylaştırdık... (Kamer Suresi, 22)
Kuran'da bu kadar kolay anlaşılır bir üslup olmasına rağmen, hiçbir yönden Kuran'ın taklidi mümkün olmamıştır. Allah'ın Kuran'ın benzersizliğine dikkat çektiği ayetlerden bir kısmı şöyledir:
Eğer kulumuza indirdiğimiz (Kur'an)'den şüphedeyseniz, bu durumda, siz de bunun benzeri bir sûre getirin. Ve eğer doğru sözlüyseniz, Allah'tan başka şahitlerinizi (kendilerine güvendiğiniz yardımcılarınızı) çağırın. (Bakara Suresi, 23)
Yoksa: "Bunu kendisi yalan olarak uydurdu" mu diyorlar? De ki: "Bunun benzeri olan bir sûre getirin ve eğer gerçekten doğru sözlüyseniz Allah'tan başka çağırabildiklerinizi çağırın." (Yunus Suresi, 38)
Kuran'ın mucize kelimesi ile nitelendirilmesinin sebeplerinden biri, yukarıdaki ayetlerde vurgulandığı gibi insan çabası ile bir benzerinin yazılamamasından kaynaklanır. İşte bu imkansızlık ne kadar büyük olursa, mucize de o denli büyüktür. Dolayısıyla Kuran'ın üslubunun yüzyıllardır milyarlarca insan arasından, tek bir kişi tarafından bile taklit edilemez oluşu, mucizevi yönünün ispatlarından biridir. F. F. Arbuthnot, The Construction of the Bible and the Koran (İncil ve Kuran'ın Yapısı) adlı kitabında, Kuran hakkında şu yorumda bulunmuştur:
Edebi bakış açısıyla değerlendirildiğinde, Kuran yarı şiirsel yarı düz yazı olarak yazılmış en saf Arapçaya örnektir. Dilbilimcilerin bazı durumlarda Kuran'da kullanılan belirli kalıp ve ifadelerle uyuşacak kurallar kullandıkları ve Kuran'a eş bir çalışma üretmek için birçok denemede bulunmalarına rağmen, henüz hiçbirinin bu konuda başarılı olmadıkları bildirilmiştir.43
Kuran'ın anlatımında kullanılan kelimeler hem anlam bakımından, hem de üslubun akıcılığı ve etkisi bakımından son derece özeldir. Ancak Kuran'ın Allah'ın emir ve yasaklarını bildirdiği kutsal bir kitap olduğuna iman etmek istemeyenler, çeşitli bahaneler öne sürerek inkara yönelmişlerdir. Allah iman etmeyenlerin Kuran hakkındaki nitelemelerine karşı aşağıdaki ayetlerde şöyle bildirir:
Biz ona (peygambere) şiir öğretmedik; (bu,) ona yakışmaz da. O (kendisine indirilen Kitap), yalnızca bir öğüt ve apaçık bir Kuran'dır. (Kuran,) Diri olanları uyarıp korkutmak ve kafirlerin üzerine sözün hak olması için (indirilmiştir). (Yasin Suresi, 69-70)
Kuran'ın Kafiye Sistemindeki Üstünlük
Kuran'ı taklit edilemez yapan unsurlardan bir diğeri de, Kuran'ın edebi yapısından kaynaklanır. Kuran Arapça olmasına rağmen, Arap edebiyatında kullanılan kalıplardan hiçbiriyle benzerlik taşımaz.
Kuran'daki kafiye sistemine "seci" denilir ve dilbilimciler Kuran'daki bu kafiye kullanımını da mucize olarak ifade etmektedirler. Ünlü İngiliz bilim adamı Prof. Adel M. A. Abbas, Kuran'ın dilbilim açısından bir mucize olduğunu ispatlamak üzere hazırladığı Science Miracles (Bilimsel Mucizeler) adlı kitabında, Kuran'da kullanılan harfleri, kafiye sistemini grafik ve şemalar aracılığıyla kapsamlı olarak incelemiştir. Bu kitapta Kuran'daki kafiye sistemi ile ilgili oldukça dikkat çekici tespitlerde bulunmuştur.
Bilindiği, gibi Kuran'da, 29 sure 1 ya da 1'den fazla sembolik harfle başlar. "Mukatta harfleri" olarak bilinen bu harfler, aynı zamanda başlangıç harfleri olarak da adlandırılırlar. Arapçadaki 29 harften 14 tanesi, mukatta harflerini oluşturur: Ayn, Sin, Kaf, Nun, Ra, Ya, Ta, Ha, Elif, Lam, Mim, He, Sad, Kef.
Bu harflerden "Nun" harfinin Ka lem Suresi'ndeki kullanımına bakıldığında, ayetlerin %88,8'inde "Nun" harfi ile kafiye olduğu görülür. Şuara Suresi'nin %84,6'sı, Neml Suresi'nin %90,32'si, Kasas Suresi'nin %92,05'i "Nun" harfi ile kafiyelenmiştir.
Kuran'ın tamamı göz önünde bulundurulduğunda ise, %50,08'inde "Nun" harfi ile kafiye yapıldığı görülür. Diğer bir deyişle Kuran'daki ayetlerin yarısından fazlası "Nun" harfi ile biter. Aynı uzunluktaki hiçbir edebi çalışmada, metnin yarısından fazlasında tek ses ile kafiye yapılması mümkün olmamıştır. Bu sadece Arapça için değil, tüm diller için geçerlidir.
Mukatta harfleri ile başlayan surelerden "Nun" harfi ile biten ayetlerin dağılımı:
|
Sure numarası |
Surenin ismi |
Nun harfi sayısı |
|
2 |
Bakara |
193 |
|
3 |
Al-i İmran |
121 |
|
7 |
Araf |
193 |
|
10 |
Yunus |
98 |
|
11 |
Hud |
56 |
|
12 |
Yusuf |
93 |
|
13 |
Rad |
5 |
|
14 |
İbrahim |
6 |
|
15 |
Hicr |
81 |
|
19 |
Meryem |
5 |
|
20 |
Taha |
- |
|
26 |
Şuara |
192 |
|
27 |
Neml |
84 |
|
28 |
Kasas |
81 |
|
29 |
Ankebut |
59 |
|
30 |
Rum |
54 |
|
31 |
Lokman |
7 |
|
32 |
Secde |
27 |
|
36 |
Yasin |
71 |
|
38 |
Sad |
18 |
|
40 |
Mümin |
32 |
|
41 |
Fussilet |
30 |
|
42 |
Şura |
6 |
|
43 |
Zuhruf |
78 |
|
44 |
Duhan |
44 |
|
45 |
Casiye |
30 |
|
46 |
Ahkaf |
26 |
|
50 |
Kaf |
- |
|
68 |
Kalem |
42 |
Kuran'ın kafiye açısından genel incelemesi yapıldığında ise, kafiyelerin yaklaşık %80'inin Elif, Mim, Ya ve Nun harfleri tarafından oluşturulan üç sesten (n, m, a) oluştuğu görülür. "Nun" harfinin dışında, ayetlerin %30'u "Mim", "Elif" ya da "Ya" ile kafiyelidir.
Kafiyelerde en çok kullanılan dört ses:
|
Harf |
|
|
|
|
Toplam |
|
Sesler |
a |
y |
m |
n |
|
|
Ayet sayısı |
949 |
246 |
666 |
3123 |
4984 |
|
Yüzde oranı (%) |
15,22 |
3,94 |
10,68 |
50,08 |
79,92 |
Aşağıdaki surelerde ise bu dört harfle yapılan pek çok kafiyeden yalnızca birkaç örnek yer alıyor.
|
Ayet numarası |
Müminun Suresi |
|
1 |
Kad efleha elmu'minun |
|
2 |
Elleziyne hum fi salatihim haşiun |
|
3 |
Ve elleziyne hum an ellağvi muğridun |
|
4 |
Ve elleziyne hum lizzekati failun |
|
5 |
Ve elleziyne hum lifuricihim hafizun |
|
6 |
... ev ma meleket eymanuhum fe innehum gayru melumiyn |
|
7 |
... fe ulaike hum eladun |
|
8 |
Ve elleziyne hum liemanetihim ve ahdihim raun |
|
9 |
Ve elleziyne hum ala salavatihim yuhafizun |
|
10 |
Ulaike hum elvarisun |
|
11 |
... hum fiha halidun |
|
12 |
Ve lekad halakna elinsane min sulaletin min tiyn |
|
13 |
Sümme cealnahu nutfeten fi kararin mekiyn |
|
14 |
... fe tebareke Allahu ehsenu elhalikiyn |
|
15 |
Sümme innekum beade zalike lemeyyitun |
|
16 |
Sümme innekum yevme elkıyameti tubasun |
|
17 |
... ve ma kunna an elhalki gafiliyn |
|
Ayet numarası |
Nahl Suresi |
|
1 |
... ve teala amma yuşrikun |
|
2 |
... ennehu la ilahe illa ena fettakun |
|
3 |
... teala amma yuşrikun |
|
4 |
... fe iza huve hasiymun mubiyn |
|
5 |
... ve menafiu ve minha te'kulun |
|
6 |
Ve lekum fiha cemalun hıyne turiyhune ve hiyne tesrehun |
|
Ayet numarası |
Enam Suresi |
|
1 |
... Sümme elleziyne keferu birabbihim yeadilun |
|
2 |
... sümme entum temterun |
|
3 |
... ve yealemu ma teksibun |
|
4 |
... illa kanu anha muaridiyn |
|
5 |
... fe sevfe ye'tiyhim enbau makanu bihi yestehziun |
|
6 |
... ve enşe'na min beadihim karnen aheriyn |
|
7 |
... in haza illa sihrun mubiyn |
|
8 |
... sümme le yunzarun |
|
9 |
... ve lelebesna aleyhim ma yelbisun |
|
10 |
... ma kanu bihi yestehziun |
|
Ayet numarası |
Rum Suresi |
|
6 |
... ve lakinne eksere ennasi la yealemun |
|
7 |
... ve hum an elahiretihum gafilun |
|
8 |
... ve inne kesiyren min ennasi bilikai rabbihim lekafirun |
|
9 |
... ve lakin kanu enfusehum yazlimun |
|
10 |
... en kezzebu biayatillahi ve kanu biha yestehziun |
|
11 |
... sümme ilayhi turceun |
|
12 |
... yublisu elmucrimun |
|
13 |
... ve kanu bişürekaihim kafiriyn |
|
14 |
Ve yevme tekumu essaatu yevmeizin yeteferrakun |
|
15 |
... fe hum fi ravdatin yuhberun |
|
Ayet numarası |
Yunus Suresi |
|
26 |
... ulaike ashabu elcenneti hum fiha halidun |
|
27 |
... ulaike ashabu ennari hum fiha halidun |
|
28 |
... ve kale şürekauhum ma kuntum iyyana teabudun |
|
29 |
... in kunna an ibadetikum leğafiliyn |
|
30 |
... ve dalle anhum ma kanu yefterun |
|
31 |
... fe kul e fe la tettekun |
|
32 |
... fe enna tusrafun |
|
33 |
... ennehum la yu'minun |
|
34 |
... fe enna tu'fekun |
|
Ayet numarası |
Ankebut Suresi |
|
6 |
... inne Allahe leğaniyyun an elalemiyn |
|
7 |
... ve lenecziyennehum ehsene ellezi kanu yeamelun |
|
8 |
... feunebbiukum bima kuntum teamelun |
|
9 |
... lenudhilennehum fi essalihiyn |
|
10 |
... ev leyse Allahu biealeme bima fi suduri elalemiyn |
|
11 |
... ve leyealemenne elmünafikiyn |
|
12 |
... innehum lekazibun |
|
13 |
... ve leyuselunne yevme elkıyameti amma kanu yefterun |
|
14 |
... feehaze hum ettufanu ve hum zalimun |
|
Ayet numarası |
Neml Suresi |
|
12 |
... innehum kanu kavmen fasikiyn |
|
13 |
... haza sihrun mubiyn |
|
14 |
... fe unzur keyfe kane akibetu elmufsidiyn |
|
15 |
... min ibadihi elmu'miniyn |
|
16 |
... inne haza lehuve elfadlu elmubiyn |
|
17 |
... fe hum yuzeun |
|
18 |
... suleymanu ve cunuduhu ve hum la yeşurun |
|
19 |
... ve edhilni birahmetike fi ibadike essalihiyn |
|
Ayet numarası |
Nisa Suresi |
|
23 |
... inne allahe kane gafuren rahiymen |
|
24 |
... inne allahe kane aliymen hakiymen |
|
25 |
... ve allahu gafurun rahiymun |
|
26 |
... ve allahu aliymun hakiymun |
|
27 |
... en temiylu meylen aziymen |
|
Ayet numarası |
Maide Suresi |
|
22 |
... fe inyehrucu minha fe inna dahilun |
|
23 |
... fe tevekkelu in kuntum mu'miniyn |
|
24 |
... inna hahuna kaidun |
|
25 |
... fe ufruk beynena ve beyne elkavmi elfasikiyn |
|
26 |
... fe la te'se ala elkavmi elfasikiyn |
|
27 |
... kale innema yetekabbelu Allahu min elmuttakiyn |
|
28 |
... inni ehafu Allahe rabbe elalemiyn |
|
29 |
... ve zalike cezau ezzalimiyn |
|
30 |
... fe katalehu fe esbaha min elhasiriyn |
|
31 |
... fe esbaha min elnadimiyn |
|
Ayet numarası |
Araf Suresi |
|
2 |
... ve zikra lilmu'miniyn |
|
3 |
... kaliylen ma tezekkerun |
|
4 |
... fe caeha be'suna beyaten ev hum kailun |
|
5 |
... iz caehum be'suna illa en kalu inna kunna zalimiyn |
|
6 |
... ve leneselenne elmurseliyn |
|
7 |
... ve ma kunna gaibiyn |
|
8 |
... fe ulaike hum elmuflihun |
|
9 |
... bima kanu biayatina yazlimun |
|
10 |
... kaliylen ma teşkurun |
|
11 |
... lem yekun min essacidiyn |
|
Ayet numarası |
Tevbe Suresi |
|
7 |
... inne Allahe yuhibbu elmuttakiyn |
|
8 |
... ve ekseruhum fasikun |
|
9 |
... innehum sae ma kanu yeamelun |
|
10 |
... ve ulaike hum elmuatedun |
|
11 |
... ve nufassilu elayati likavmin yealemun |
|
12 |
... leallehum yentehun |
|
13 |
... ehakku en tehşevhu in kuntum mu'minyn |
|
14 |
... ve yeşfi sudure kavmin mu'miniyn |
|
Ayet numarası |
Bakara Suresi |
|
62 |
... ve la havfun aleyhim ve la hum yahzenun |
|
63 |
... ve uzkuru ma fihi leallekum tettakun |
|
64 |
... lekuntum min elhasiriyn |
|
65 |
... fe kulna lehum kunu kiredeten hasiiyn |
|
66 |
... ve mev'izeten lilmuttakiyn |
|
67 |
... euzu billahi en ekune min elcahiliyn |
|
68 |
... fe ef'alu ma tu'merun |
|
69 |
... bakaratun safrau fakiun levnuha tesurru ennnaziriyn |
|
Ayet numarası |
Al-i İmran Suresi |
|
130 |
... ve ettaku Allahe leallekum tuflihun |
|
131 |
Ve ettaku ennare elleti uiddet lilkafiriyn |
|
132 |
... leallekum turhemun |
|
133 |
... uiddet lilmuttakiyn |
|
134 |
... ve Allahu yuhibbu elmuhsiniyn |
|
135 |
... ve lem yusirru ala ma fealu ve hum yealemun |
|
136 |
... ve niame ecru elamiliyn |
|
137 |
... fenzuru keyfe kane akibetu elmukezzibiyn |
|
138 |
... ve mev'izetun lilmuttakiyn |
|
139 |
... ve entum elealevne in kuntum mu'miniyn |
|
140 |
.. ve Allahu la yuhibbu ezzalimiyn |
|
Ayet numarası |
Enbiya Suresi |
|
5 |
... felye'tina biayetin kema ursile elevvelun |
|
6 |
... e fe hum yu'minun |
|
7 |
... in kuntum la tealemun |
|
8 |
... ve ma kanu halidiyn |
|
9 |
... ve ehlekna elmusrifiyn |
|
10 |
... e fe la teakilun |
|
11 |
... ve enşe'na beadeha kavmen aheriyn |
|
12 |
... hum minha yerkudun |
|
Ayet numarası |
Nur Suresi |
|
47 |
... ve ma ulaike bilmu'miniyn |
|
48 |
... feriykun minhum muaridun |
|
49 |
Ve in yekun lehum elhakku ye'tu ileyhi muziniyn |
|
50 |
... bel ulaike hum ezzalimun |
|
51 |
... ve ulaike hum elmuflihun |
|
52 |
... fe ulaike hum elfaizun |
|
53 |
... inne Allahe habiyrun bima teamelun |
|
54 |
... ve ma ala erresuli illa elbalağu elmubiyn |
|
55 |
... fe ulaike hum elfasikun |
|
Ayet numarası |
Hicr Suresi |
|
5 |
... ve ma yeste'hirun |
|
6 |
… inneke le mecnun |
|
7 |
... in kunte min essadikiyn |
|
8 |
... ve ma kanu izen munzariyn |
|
9 |
... ve inna lehu lehafizun |
|
10 |
Ve lekad erselna min kablike fi şiyai elevveliyn |
|
11 |
... kanu bihi yestehziun |
|
12 |
Kezalike neslukuhu fi kulubi elmucrimiyn |
|
13 |
... kad halet sunnetu evveliyn |
|
14 |
... fihi yearucun |
|
15 |
... nahnu kavmun meshurun |
|
|
ARAPÇA HARFLERLE OKUMAK UYGUNDUR… |
İki yüz-üç yüz satırlık bir şiirde, kafiyenin iki üç sesle oluşturulması bu esere başyapıt denecek kadar önemli bir özellik kazandırabilir. Ancak Kuran'ın uzunluğu, içerdiği bilgiler ve hikmetli anlatım göz önünde bulundurulduğunda, bu tür bir kafiye kullanım şeklinin ne denli olağanüstü bir durum olduğu daha iyi anlaşılacaktır. Çünkü Kuran insanlara rehber olan imani bir kitap olarak, tüm edebi üstünlüklerinin, sosyal ve psikolojik konularının yanı sıra, fiziki bilimlerle ilgili birçok konuyu da içerir. Dolayısıyla böylesine çeşitli ve ilmi konuları içeren Kuran'da, bu kadar az sesle kafiye sağlanması insan çabasıyla gerçekleştirilemeyecek bir durumdur. Bu bakımdan Arap dili uzmanları Kuran'ı "kesinlikle taklit edilemez" olarak tanımlamaktadırlar.
Yorumlar